دهمین گردهمايي سالانه علما، روحانيون و مبلّغين شیعه آلمان و هلند در تاریخ شنبه ۴ یونی ۲۰۱۶ با عنوان « ضرورت توجه به قرآن و عترت در ماه مبارک رمضان » در مرکز اسلامی هامبورگ برگزار گردید.
در این گردهمايي یک روزه که همه ساله جهت تبادل نظر پیرامون مهمترین مباحث مربوط به تبلیغ و اولویت های کاری روحانیون و علمای شیعه در سطح منطقه تشکیل می گردد در مورد مباحث ذیل گفتگو و تبادل نظر گردید:
· ضرورت توجه به قرآن و عترت در ماه مبارک رمضان
· تبادل نظر در خصوص چگونگی ارتباط و انس با قرآن در میان نسل جوان
· ضرورتها و بایسته های تبلیغی در معرفی قرآن و عترت
· تبادل نظر در رابطه با فعالیت های تبلیغی روحانیون
یکی از سخنرانان این همایش آیت الله رمضانی، امام و مدیر مرکز اسلامی هامبورگ بودند. ایشان در بخشی از سخنان خود ماه مبارک رمضان را فرصت مناسبی برای خودسازی و خودشناسی دانسته و افزودند: خودسازي از خودشناسي آغاز ميشود. البته این خودشناسی و توجه به ظرفیت های وجودی انسان آثاری دارد از جمله خودسازی و نیز خداشناسی و دیگر شناسی . لذا روحانیون محترم در ماه مبارک رمضان که مدرسه رشد و تکامل است با سلوک و تمرین و تقویت اراده ضمن آن که به هدایت دیگران اشتغال دارند، باید برای تهذیب نفس و خودسازی خود نیز تلاش جدی داشته باشند. تبلیع القاء الفاظ و اصطلاحات نیست بلکه القاء معنی و حقیقت در جان و دل مخاطب است.
رئیس اتحادیه اروپایی علما و تئولوگ های شیعه در بخش دیگری از سخنانشان با اشاره به ایام رحلت حضرت امام خمینی (ره) به تشریح ابعاد شخصیتی ایشان پرداخته و افزودند: حضرت امام خمینی (ره) با انقلاب اسلامی ایران خدا را در دل ها زنده کرد.پیرامون شخصیت حضرت امام(ره) میتو ان از ابعاد مختلف صحبت کرد اما بهترین توصیف جمله شهید مطهری پس از دیدار با امام (ره) است که فرمودند: امام را میتو ان در ۴ آمن تعریف کرد: آمن بهدفه : به هدف اش ایمان دارد. آمن بسبیله: به راهی که انتخاب کرده ایمان دارد. آمن بقومه : به قوم و امتش ایمان دارد. آمن بربه : به پروردگار خود ایمان دارد.
چون موضوع نشست « ضرورت توجه به قرآن و عترت» می باشد مناسب است چند جمله ای را از امام خمینی (ره) در رابطه با معارف قرآن کریم یادآور شویم: قرآن کریم برای استخلاص مسجونین در این زندان تاریک دنیا و رهایی مغلولین در زنجیرهای آمال و امانی، و رساندن آنها را از حضیض نقص و ضعف و حیوانیت به اوج کمال و قوت و انسانیت، و از مجاورت شیطان به مرافقت ملکوتین بلکه به وصول به مقام قرب و حصول مرتبه لقاءالله که اعظم مقاصد و مطالب الی الله است. از دیگر مقاصد قرآن دعوت به تهذیب نفوس و تطهیر بواطن از ارجاس طبیعت و تحصیل سعادت، و بالجمله، کیفیت سیر و سلوک الی الله (است). و این مطلب به دو شعبه منقسم می شود: ۱. تقوا به جمیع مراتب آن ۲. اعراض از ما سوی الله. دیگر از مطالب این صحیفة الهیه، قصص انبیاء و اولیاء و حکماء است، و کیفیت تربیت حق آنها را، و تربیت آنها. این کتاب، کتاب قصه و تاریخ نیست، بلکه کتاب سیر و سلوک الی الله و کتاب توحید و معارف و مواعظ و حکم است.
امام (ره) در تعبیر دیگری می فرمودند: این کتاب نامه محبوب است و یک انسان محب وقتی نامه محبوب را می بیند با این نگاه می نگرد لذا آن را می بوسد و با جان و دل پذیرا می باشد و تلاش می کند در مقام عمل نیز به کار گیرد.
ایشان در بخش دیگری از سخنان خویش از اهل بیت (ع) به عنوان زبان قرآن و مفسران واقعی این کتاب الهی یاد کرده و افزودند: مهم ترین نکته این است که انسان بتواند با قرآن ارتباط برقرار نماید و آموزه های آن را در متن زندگی روزمره به کار بندد. حضرت فاطمه (س) در تعبیری در رابطه با پیامبر (ص) می فرمایند: « کان خلقه القران» خلق پیامبر (ص) قرآنی بود. فکر، رفتار و کردار و عمل انسان باید قرآنی شود. در حوزه عقیده، در حوزه اخلاق و نیز در حوزه عمل انسان باید قرآنی شود. این سه عناصر تشکیل دهنده شخصیت انسان هستند. زمینه رسیدن به بهشت عقاید، اخلاق و اعمال به برکت قرآن است.
متاسفانه امروزه برخی نسبت به قرآن کریم بی مهری می ورزند چرا که برای تفسیر و فهم دقیق آیات از زبان قرآن که اهل بیت (ع) هستند استفاده نمی کنند. اینکه قرآن در کنار عترت قرار می گیرد برای این است که عترت زبان تفهیم و تبیین قرآن هستند و مفسران واقعی آن در تمام ابعاد هستند و این مسئولیت بزرگ بعد از پیامبر (ص) بر عهده آنان قرار داده شده است.
این که جامعه بشری امروزه با این همه اختلافات مواجه می شود بواسطه فاصله گرفتن از عترت است و اینجاست که جایگاه عترت مشخص می شود. البته تنها محبت داشتن نسبت به اهل بیت (ع) کفایت نمی کند چنانچه امام رضا (ع) نیز می فرمایند: « لا تَدعُوا العَمـلَ الصّالِـحَ وَ الاِجتهادَ فِى العِبادَةِ اتِّکالاً عَلى حُبِّ آلِ مُحَمدٍ (ص) وَ لا تَدعُوا حُبَّ آلِ مُحَمـدٍ (ص) لامرِهـم اِتِّکـالاً عَلـى العِبـادَةِ فَـاِنَّـهُ لایَقـبَلُ اَحـدَهُـمـا دونَ الآخَر؛ مبادا اعمال نیک را به اتکاى دوستى آل محمد (ص) رها کنید، مبادا دوستى آل محمد (ص) را به اتکاى اعمال صالح از دست بدهید، زیرا هیچ کدام از ایـن دو ، به تنهایى پذیرفته نمى شود. »
برخی از روشنفکران در آمریکا و انگلیس می گویند امروزه دنیای صلح است و آیات جهاد باید کنار گذاشته شود. متاسفانه اینها از مجموعه آیات قرآن فهم دقیق و عمیقی نداشته اند که اینگونه مطالب را می گویند.
قرآن کریم کتاب قانون است هم قوانین حقوقی و هم اخلاقی دارد که برخی از قوانین آن به عنوان قوانین طلایی یاد می شود. مانند « قولوا للناس حسنا»
عده ای در شهر برلین بر روی پروژ ه ۱۵ ساله ای در حال کار هستنند که می خواهند اثبات کنند که قرآن کریم یک کتاب تاریخمند است و می گویند مخاطبان قرآن عربها هستند و شاید فقط از بخشهایی از آن که جنبه موعظه دارد بقیه مردم بتوانند استفاده نمایند. حال آن که خود قرآن می فرماید « وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِّلنَّاسِ بَشِيراً وَنَذِيراً وَلكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لاَ يَعْلَمُونَ» « وَما اَرْسَلْناكَ اِلّا رَحْمَةً لِلعالَمينَ.»
قرآن کریم در خیلی از آیات بشریت را مخاطب قرار می دهد و می فرماید: « یاایهاالناس» زبان قرآن، زبان عقل و فطرت است و با کل بشریت در تمام ادوار تاریخ صحبت می کند و امروزه هم بشریت می تواتند مخاطب آموزه های قرآن باشد و از آنها بهره ببرد. همچنان که پیامبر اسلام نیز یک شخصیت فراتاریخی است و برای جامعه کنونی هم می تواند الگو باشد. آن حضرت گرچه از عرب بود ولی فقط برای عرب نبوده است بلکه با زبان انسان که زبان فطرت و عقل است با مخاطبین خود که در آن زمان بیشتر عربها بودند صحبت می کرد و امروزه هم می توان از آن معارف انسانی برای رسیدن به سعادت دنیا و آخرت بهره مند شد.
امروزه متاسفانه خیلی ها منبع اصلی سخنان خود را قرآن کریم معرفی می کنند ولی هر کدام بر اساس برداشت شخصی خود آیات قران را تفسیر می کنند.
امروزه برای تفهیم و تببین دقیق آیات قرآن کریم نیازمند عترت هستیم. اگر بشر می خواهد به حیات طیبة برسد باید دعوت خدا و رسول خدا را بفهمد و اجابت کند. « يَاأَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ»
در روايتي امام حسين(عليه السلام) مراتب و معارف قرآن كريم را اين گونه بيان مي فرمايند: كتاب اللّه عزوجل علي أربعة أشياء: علي العبارة و الاشارة و اللطايف و الحقايق. فالعبارة للعوام و الاشارة للخواص و اللطائف للأولياء و الحقايق للأنبياء. كتاب خدا بر چهار چيز استوار است: عبارات و رمزها (اشاره ها) و لطايف و حقايق. عبارات آن براي توده مردم است. اشاره و رموزات، از آنِ خواص و بندگانِ ويژه است. لطايف آن براي اوليا است و حقايق آن نيز براي پيامبران و انبيا است
